Ενδιαφέροντα Άρθρα - Δημοσιεύσεις - Αναλύσεις

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΕΛΛΕΤ

Αποστόλου Σταύρος, Msc Bioclimatic Arquitecture & Renewble Energy Sources

Η παραγωγή βιοκαυσίμων με χρήση της βιομάζας δεν είναι τίποτα άλλο απο τη συνέχιση μιας δουλείας που ήδη η φύση έχει κάνει. Ο κύριος σκοπός απο το σημείο της συλλογής και έπειτα δεν είναι άλλος απο το να μειώσουμε τον όγκο αλλά και να αυξήσουμε την θερμιδική αξία του όγκου του συσσωματώματος (πέλλετ).

Τα είδη της βιομάζας αλλά και της δυνατότητας αξιοποίησης στην Ελλάδα μπορεί ο καθένας να τα βρει πλέον σε έγκυρες έρευνες, οι περισσότερες όμως ερωτήσεις απο την καθημερινή επικοινωνία μου με ενδιαφερόμενους είναι πως ακριβώς παράγονται τα πέλλετ και αν αποτελεί μία καλή επένδυση.

Η απάντηση είναι χωρίς αμφιβολία ότι είναι μια επένδυση με πολλαπλά οφέλη στην τσέπη του επενδυτή, στο περιβάλλον, στο εθνικό συνάλλαγμα και στις τοπικές , κυρίως αγροτικές, περιοχές.

Όποιος θέλει να ξεκινήσει με την παραγωγή πέλλετ πρέπει να γνωρίζει ωστόσο ότι απο την μία μερία είναι μια ενασχόληση με πολύ μέλλον, αλλά απαιτεί αφοσίωση, πολύ κόπο και περιβαλλοντική συνείδηση. Καθώς έχουμε να κάνουμε με μία πρώτη ύλη μη τυποποιημένη και μη εύκολα μετρήσιμη, ΄πολλά παίζουν' στην διαδικασία παραγωγής και για αυτόν τον λόγο δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές.

Πολλά εξαρτώνται απο τον τόπο που θέλουμε να κάνουμε αυτή τη δραστηριότητα, τις διαθέσιμες πρώτες ύλες που έχουμε στην εμβέλεια μας,τις σχέσεις που διαμορφώνονται με τους προμμηθευτές και τους πελάτες κλπ. Αυτοί οι λόγοι καθιστούν την εμπλοκή ενός ειδικού συμβούλου στα αρχικά στάδια ως απαραίτητη. Έπειτα η δραστηριότητα έχει λιγότερες απαιτήσεις, που και λόγο του μη ιδιαίτερα απαιτητικού του προϊόντος όσο αναφορά την ταχύτητα απορρόφησης του απο την αγορά (πχ δεν είναι νωπό προϊόν) χαρακτηρίζεται ως σχετικά απλή.

Ένας παράγοντας που πρέπει ιδιαίτερα να προσεχθεί είναι η χρήση και η έυρεση του κατάλληλου εξοπλισμού και φυσικά οι σωστές οδηγίες απο τους εμπόρους, αντιπροσώπους.Η εμπορία μηχανημάτων για την παρασκευή πέλλετ είναι ένας τομέας που αναπτύσεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνο με έντονους ρυθμούςκαι προβλέπεται να συνεχίσει έτσι, με επίπτωση φυσικά και στον ανταγωνισμό με θετικές προοπτικές για τις τιμές πώλησης του εξοπλισμού.

Συνοπτικά περιγράφοντας την ελληνική παραγωγή έως σήμερα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μια ταχύτατα αναπτυσόμενη δραστηριότητα, η οποία βέβαια ακόμη διάνυει τα βρεφικά στάδια της, χωρίς οργανωμένες δομές και δίκτυα και περισσότερο λειτουργώντας διαισθητικά, ωστόσο όμως ήδη άρχισαν οι θεσμικές οργανωτικές προσπάθειες που θα κατατάξουν και την Ελλάδα στις ανεπτυγμένες χώρες όσο αναφορά στην αξιοποίηση της βιομάζας.

ΡΟΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Ας υποθέσουμε ότι ένας ιδιώτης ή μια επιχείρηση διαβλέπει στον χώρο της βιοενέργειας ένα κερδοφόρο μέλλον. Αυτό που έπεται είναι η οργάνωση και η δημιουργία μιας πλατφόρμας δεδομένων ώστε να ελέγξει την δυναμική και την δυνατότητα αξιοποίησης της βιοενέργειας της περιοχής στην οποία βρίσκεται αλλά και της ροές παραγωγής αυτής.

Ποιό συγκεκριμένα πριν κάποιος σκεφτεί να επενδύσει στον τομέα της βιοενέργειας, θα πρέπει πρώτα να έχει μελετήσει διεξοδικά τις δυναμικές που του παρέχονται απο το εγγυς περιβάλλον του.

Ακολουθώντας την ροή Στερεό βιοκαύσιμο - Καύση - Θερμότητα - Θέρμανση συναντούμε την οικιακή χρήση των πέλλετ.

Ο υποψήφιος παραγωγός ή επενδυτής θα πρέπει να έχει στο νου τυ ότι δεν θα πρέπει να δημιουργήσει στεγανά ανάμεσα στις διαφορετικές ροές αλλά να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες ώστε να συνδιάζονται και να μειώνουν τις εξαρτήσεις προώθησης του προϊόντος.

Πχ για έναν μέσο παραγωγό πέλλετ η παραπάνω ροή συνδυάζεται με ττις γειτονικές της:Στερεό βιοκαύσιμο - Πυρόλυση - Θερμότητα - Θέρμανση και Στερεό βιοκαύσιμο - Πυρόλυση (Καύση) - Θερμότητα - Ηλεκτρισμός.

Μεταφράζοντας τις ροές σε ένα πρακτικό ο υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν του:
Προμήθεια πρώτης Ύλης: Είναι εύκολη η προμήθειά της; Είναι το υλικό θερμιδοαποδοτικό;Είναι εύκολη η συλλογή του; Σε τι ποσότητες διατίθεται; Είναι κατάλληλο για καύση σε ποιό επίπεδο ροής; ( θέρμανση , ηλεκτροπαραγωγή)

Κόστος της πρώτης ύλης και εξασφάλιση ποσοτήτων: Σε τι τιμές θα προμηθεύεται τις πρώτες ύλες και για ποιά ροή είναι συμφέρουσα αυτή η τιμή; Η πηγές είναι εξασφαλισμένες ή μπορούν να διακοπούν;(άνοδος τιμής, ύπαρξη ανταγωνισμού)

Μεταφορά και Παραγωγική διαδικασία: Η μεταφορά θα είναι ασύμφορη; Τι κόστος θε έχει; Η παραγωγική διαδικασία θα είναι ανάλωγη με την προμήθεια της πρώτης ύλης; (να μην κάθονται τα μηχανήματα αλλά ούτε και να δουλέυουν συνεχώς). Το υλικό παραγωγής θα είναι κατα βάση το ίδιο; ( Αν πιστοποιήσουμε το προϊόν θα πρέπει η σύσταση του να είναι ίδια με αυτή που στάλθηκε για αξιολόγηση.)

Διακίνηση, Πώληση και Μαρκετινγκ: Αφού μπορέσουμε να παράξουμε ένα προϊόν ανάλογο των προσδοκιών μας, θα πρέπει να βρούμε τα δίκτυα διακίνησης και πώλησης, να ελέγξουμε τις τιμές πώλησης ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί (ανάλογα με την ροή) αλλά και να εξετάσουμε την διείσδυση στην τοπική κοικωνία στην οποία δραστηριοποιούμαστε ώστε να αντλήσουμε πελάτες αλλά και εμπιστοσύνη στο όνομα της εταιρείας μέσω της ποιότητας και των κοινωνικών δράσεων υπερ πχ της προστασίας του περιβάλλοντος.

Κοπριά και ενεργειακή αξιοποίηση


Η ενεργειακή αξιοποίηση της κοπριάς έχει θετικά και αρνητικά σχόλια. Μπορεί να φαίνεται σαν μία ωφέλιμη μέθοδος όπου θα συμβάλλει στη μείωση των ποσοτήτων της κοπριάς παγκοσμίως. Όμως σε κάθε χώρα διαφέρει ο τρόπος ενεργειακής αξιοποίησης της κοπριάς λόγω των διαφορετικών παραγωγικών συνθηκών που επικρατούν. Αυτές οι παραγωγικές συνθήκες είναι η σύνθεση της κοπριάς, η νομοθεσία, τα συνθετικά καύσιμα, οι εκπομπές, και οι τεχνικές προκλήσεις.

Η θερμική αεριοποίηση είναι μια καινούργια μέθοδος για τη χρησιμοποίηση του ενεργειακού περιεχομένου της κοπριάς με εγγυημένα πλεονεκτήματα σε σχέση με τη κοινή καύση. Ενώ η νέα τεχνολογία έχει ολοκληρωθεί για πολλά άλλα καύσιμα όπως η βιομάζα, το ξύλο, και τα απόβλητα, ωστόσο όσον αφορά τη κοπριά είναι ακόμα σε μη ολοκληρωμένο στάδιο. Η χρηματική επάρκεια δεν είναι σίγουρο ότι υφίσταται ακόμα και η περιβαλλοντική νομοθεσία απαιτεί να προσαρμοστεί σωστά για τη δημιουργία κατάλληλων γεωργικών εγκαταστάσεων. Πάντως, η θερμική αεριοποίηση υπόσχεται πολλά για τη παραγωγή ενέργειας από την κοπριά, ταυτόχρονα προσφέροντας μείωση των εκπομπών αερίων από τη κοπριά δίνοντας την αποθήκευση ενέργειας στο σύνθετο αέριο (syn-gas) που δημιουργείται. Ακόμη η θερμική αεριοποίηση δίνει τη δυνατότητα να ξαναχρησιμοποιηθούν τα ιχνοστοιχεία και ο φώσφορος από τη τέφρα.

Το βιοαέριο που βασίζεται στη κοπριά είναι μία ακόμη νέα τεχνολογία που διαδίδεται σε ολόκληρο τον κόσμο λόγω των υποχρεώσεων της προστασίας του περιβάλλοντος από τις εκπομπές αερίων, για να ξαναχρησιμοποιηθούν τα υλικά, και για τη παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας. Το βιοαέριο περιέχει μεγάλες ποσότητες μεθανίου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ανανεώσιμη πηγή ενέργειας με ποικίλες μεθόδους. Επίσης, η υπολειμματική ύλη, δηλαδή το υπόλειμμα που περίσσεψε, συμπεριλαμβάνει όλα τα ιχνοστοιχεία του πρώτου αρχικού υλικού, δίνοντας τη δυνατότητα για ανακύκλωση. Η τεχνολογία του βιοαερίου αποτελεί πλέον τη πιο βιώσιμη μέθοδο για την ενεργειακή αξιοποίηση της κοπριάς, διότι την ίδια στιγμή και ανακυκλώνονται τα ιχνοστοιχεία και ελαχιστοποιούνται οι εκπομπές.


ecotimes.gr

Ενεργειακό «ζιζάνιο» η... αγριαγκινάρα


Η αγριαγκινάρα, το ταπεινό «γαϊδουράγκαθο» που κατά το Θεόφραστο έφεραν οι Αρχαίοι Έλληνες από τη Σικελία, μετονομάστηκε σε «πετρέλαιο της Ελλάδας» και θεωρείται η ελληνική απάντηση στην παγκόσμια αγορά βιοκαυσίμων. Φυτό πολυετές, το συναντάμε κυρίως στην Πελοπόννησο (Μάνη) και τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά, σε ακαλλιέργητα και πετρώδη εδάφη. Φτάνει μέχρι τα 2 μ. ύψος, έχει δυνατές ρίζες και φύλλα λευκοπράσινα, λογχοειδή με αγκάθια. Οι ταξιανθίες του εμφανίζονται νωρίς την Ανοιξη και ανθίζει όψιμα το Μάιο. Η προετοιμασία και η σπορά (Οκτώβριο στα ξερικά και Μάρτιο στα ποτιστικά χωράφια) θα γίνει μία φορά στα 7 με 12 χρόνια γι' αυτό απαιτείται προσοχή.

Η αγριαγκινάρα ως ισχυρό ζιζάνιο (εισβολέας) δεν επιτρέπει την ανάπτυξη άλλων ζιζανίων.
Προσαρμοσμένη στις κλιματικές συνθήκες της χώρας μας, αναπτύσσεται από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο με το νερό των βροχών δίνοντας υψηλές αποδόσεις χλωρής μάζας (4-6 τόνους), οι οποίες διπλασιάζονται με άρδευση. Το φυτό δίνει παραγωγή 1 φορά το χρόνο, το Καλοκαίρι και η συγκομιδή γίνεται με μηχανικό τρόπο.

Περιέχει βιταμίνες Α, Β, C ασβέστιο και φώσφορο, έχει χολαγωγές και διουρητικές ιδιότητες, μειώνει τη χοληστερίνη και θεραπεύει το ήπαρ και τους ρευματισμούς.

Χρήσεις

Ο λόγος για τον οποίο βρίσκεται σήμερα στο προσκήνιο η αγριαγκινάρα, είναι η συμβολή της στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και στην κάλυψη των διαρκώς αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ασφαλείς και συμβατές με το περιβάλλον και κυρίως όσον αφορά τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου και των όξινων βροχών. Χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή pellets (μικρά κυλινδρικά τεμάχια από συμπιεσμένο ξύλο ή άλλες μορφές βιομάζας καλλιεργούμενων φυτών), με σκοπό την παραγωγή θερμικής ενέργειας για βιομηχανική ή οικιακή χρήση. Είναι επίσης ζωοτροφή υψηλής διατροφικής αξίας.

Επένδυση

Η μεγάλη διάρκεια ζωής της, η προσαρμοστικότητά της σε άγονα εδάφη και κυρίως οι μηδαμινές απαιτήσεις σε νερό, λιπάσματα και φυτοφάρμακα μεταφράζονται σε εκμηδενισμένο κόστος παραγωγής και την αναδεικνύουν σε «χρυσάφι της γης»! Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι 1 κιλό σπόρου κοστίζει 12 ευρώ και μπορεί να σπείρει 4-5 στρέμματα. Παράγει 1,5-3 τόνους ξερής μάζας/στρέμμα με τιμή πώλησης περίπου 200 ευρώ/τόνο. Επιδοτείται και εξάγεται.

Στην Ελλάδα η καλλιέργεια ξεκίνησε συστηματικά πριν από 3 χρόνια στην Κοζάνη και εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς στην Θεσσαλία όπου αντικαθιστά τις υδροβόρες καλλιέργειες του βάμβακος. Τα ελκυστικά περιθώρια κέρδους σε συνδυασμό με την καλύτερη οργάνωση σε επίπεδο συλλογής και μεταφοράς της βιομάζας προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες στους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Tip

Η αγριαγκινάρα πλεονεκτεί έναντι των φωτοβολταϊκών και των ανεμογεννητριών λόγω της σταθερότητας στην αποθήκευση ενέργειας: 365 μέρες, 24 ώρες, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών!


(της Γεωπόνου, Νίκης Ν.Κεφαλά, Ημερησία του Σαββάτου, 25/2/2012)

KERBEROS έγραψε: Ενεργειακό «ζιζάνιο» η... αγριαγκινάρα


Η αγριαγκινάρα, το ταπεινό «γαϊδουράγκαθο» που κατά το Θεόφραστο έφεραν οι Αρχαίοι Έλληνες από τη Σικελία, μετονομάστηκε σε «πετρέλαιο της Ελλάδας» και θεωρείται η ελληνική απάντηση στην παγκόσμια αγορά βιοκαυσίμων. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια ξεκίνησε συστηματικά πριν από 3 χρόνια στην Κοζάνη και εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς στην Θεσσαλία όπου αντικαθιστά τις υδροβόρες καλλιέργειες του βάμβακος. Τα ελκυστικά περιθώρια κέρδους σε συνδυασμό με την καλύτερη οργάνωση σε επίπεδο συλλογής και μεταφοράς της βιομάζας προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες στους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Tip

Η αγριαγκινάρα πλεονεκτεί έναντι των φωτοβολταϊκών και των ανεμογεννητριών λόγω της σταθερότητας στην αποθήκευση ενέργειας: 365 μέρες, 24 ώρες, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών!


(της Γεωπόνου, Νίκης Ν.Κεφαλά, Ημερησία του Σαββάτου, 25/2/2012)

Ας αφήσουμε το Αιγαίο, το Ιόνιο, τη Μεσόγειο στα ψαρια τους... τα ταπεινά γαιδούρια μας δείχνουν το δρόμο..

Κι αν η… ουτοπία είναι πλέον πράξη;


Ενας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Είναι δίπλα μας και περιμένει τη συμμετοχή μας

Δίκτυα ανταλλαγής σε όλη την Ελλάδα εφαρμόζουν τις πρακτικές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, αποδεικνύοντας ότι οι λύσεις υπάρχουν

Πόσο ουτοπικές είναι σήμερα οι ιδέες περί κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας; Πόσο ουτοπικές είναι οι προσπάθειες για ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών, χωρίς χρήματα; Τα δίκτυα ανταλλαγών είναι ήσσονος σημασίας προσπάθειες ορισμένων γραφικών, περιθωριακών ή κάποιων ομάδων που απέχουν από την πραγματικότητα και το μέσο Ελληνα; Μήπως δεν αφορούν όλες αυτές οι πρωτοβουλίες τους πολλούς, αλλά τους λίγους;

Τις ερωτήσεις αυτές διατυπώνει όλο και περισσότερος κόσμος, ειδικά τώρα, που η κρίση έχει χτυπήσει και το τελευταίο ελληνικό σπίτι και όλοι ψάχνουν μια σανίδα σωτηρίας.
Οι βάσεις για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία έχουν μπει στη χώρα μας εδώ και χρόνια. Εφαρμόζονται στην πράξη και μάλιστα επιτυχημένα. Κι επιπλέον αποτελούν τη μοναδική πρόταση που αφήνει ελπίδα για το μέλλον, συγκριτικά με όσες πολιτικές προτάσεις έχουν διατυπωθεί από το εγχώριο και ευρωπαϊκό σύστημα μέχρι σήμερα.

Τα διεθνή παραδείγματα εφαρμογής των πρακτικών της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας έχουν πλέον παράδοση ετών. Επιτυχημένη. Οι πολίτες δεν μπορούν πλέον να περιμένουν από τους «άλλους», από κάποιους «άλλους» να τους δώσουν τις λύσεις. Οι λύσεις υπάρχουν και απαιτείται συμμετοχή από όλους όσοι ενδιαφέρονται να αλλάξει η κοινωνική και οικονομική δομή μιας χώρας που έχει περιέλθει σε τέλμα. Η καθημερινότητα και ο τρόπος συμπεριφοράς και επιβίωσης των πολιτών, που βλέπουν πλέον παντού αδιέξοδα.


Συμμετοχή

Οι πολίτες οφείλουν να ενδιαφερθούν για το παρόν και το μέλλον τους. Να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν ενεργά σε ένα κίνημα που αποδίδει καρπούς κι όχι απλά σε ένα όνειρο, όπως πολλοί εντέχνως επιχειρούν να εμφανίσουν αυτήν την ουσιαστική προσπάθεια, επιχειρώντας με αυτόν τον τρόπο να υπερασπιστούν ένα μοντέλο που πέφτει στο γκρεμό και μας παρασύρει όλους.

Είναι χαρακτηριστικό το μήνυμα που εκπέμπουν οι «Ηλιόσποροι», τονίζοντας πως «Δεν υπάρχουν περιθώρια για απαισιοδοξία και μεμψιμοιρίες. Οι ουτοπίες μας είναι η πραγματικότητα του αύριο».

Χιλιάδες άνθρωποι σε όλη στην Ελλάδα παίρνουν τη κατάσταση στα χέρια τους και γίνονται μέρος της λύσης, όχι του προβλήματος, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν. Οι πρωτοβουλίες είναι ακόμη σε μικρή κλίμακα, καθώς οι περισσότεροι πολίτες δεν μπορούν να ξεπεράσουν ακόμη τα στεγανά του οικονομικού και αναπτυξιακού μοντέλου στο οποίο έμαθαν. Προϊόντος του χρόνου όμως θα συμβεί κι αυτό ακόμη κι επειδή το ίδιο το αδιέξοδο μοντέλο και οι υπερασπιστές του θα αναγκάσουν τους πάντες να στραφούν σε άλλες λύσεις.

Η λογική της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, των δικτύων ανταλλαγών και του κινήματος που πλέον έχει… ανθίσει σε σχεδόν όλη τη χώρα, αποκρούει το χρήμα. Βρίσκει απαντήσεις στα κρίσιμα προβλήματα χωρίς να απαιτεί χρήματα.

Στην έλλειψη τροφής το κίνημα αυτό απαντάμε με αυτοκαλλιέργεια, αυτοδιαχειριζόμενους κήπους και διατήρηση παραδοσιακών σπόρων. Στην ανεργία απαντά με συνεταιρισμούς και εργασιακές κολεκτίβες, στην έλλειψη στέγασης με κοινωνικές καταλήψεις στέγης και οικοκοινότητες, ενώ στην έλλειψη συντροφικότητας με συλλογικές κουζίνες. Στο έλλειμμα δημοκρατίας και την πολιτική ολιγαρχία απαντά με αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις γειτονιών και παίρνει την κατάσταση στα χέρια του γιατί δεν πάει άλλο, όπως περιγράφουν τα μέλη του «Ηλιόσπορου».

Επειδή πολλοί αμφισβητούν τις πρακτικές δυνατότητες και την μαζική μορφή που θα μπορούσε να πάρει ένα τέτοιο κίνημα, ένα παράδειγμα μπορεί να δώσει μια σχετική απάντηση, έστω κι αν δεν αφορά στο ζήτημα της ανταλλαγής, αλλά στο πιο… βατό για τον πολύ κόσμο θέμα του συνεταιριστικού κινήματος.


Συνεταιριστείτε

Τα ΜΜΕ εδώ και δυο μήνες δημοσιεύουν κείμενα για τα προβλήματα των Ελλήνων πατατοπαραγωγών σε περιοχές που ζουν σχεδόν αποκλειστικά από το συγκεκριμένο προϊόν. Στην απόγνωσή τους οι παραγωγοί της Ανω Βροντούς, του Νευροκοπίου και του Αμυνταίου, επιχειρούν να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημα της τεράστιας αδιάθετης παραγωγής. Δεκάδες χιλιάδες τόνοι πατάτας μένουν αδιάθετοι να σαπίζουν στις αποθήκες των συγκεκριμένων περιοχών, επειδή οι μεσάζοντες, οι έμποροι κτλ. δίνουν την εξευτελιστική τιμή των 10 λεπτών ανά κιλό πατάτας, τιμή που δεν καλύπτει καν τα έξοδα παραγωγής, όπως υποστηρίζουν οι παραγωγοί. Οι τελευταίοι εκφράζουν την απόγνωσή τους, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι καταναλωτές, που αναγκάζονται να αγοράζουν το κιλό της πατάτας μέχρι και 1,2 ευρώ, χωρίς –σε πολλές περιπτώσεις- να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση, την ποιότητα και την καθαρότητα του προϊόντος που χρυσοπληρώνουν. Οι παραγωγοί με τη λογική που ακολούθησαν για τη διοχέτευση του προϊόντος τους στην αγορά έβαλαν τα χεράκια τους κι έβγαλαν τα ματάκια τους. Είναι πλέον θύματα ενός συστήματος εκμετάλλευσης, που θησαυρίζει σε βάρος του κόπου τους. Ενός συστήματος εκβιαστικού, που το μόνο το οποίο το ενδιαφέρει είναι πως θα εξασφαλίσει για τα λιγοστά μέλη του περισσότερα κέρδη, την ώρα που παραγωγοί και καταναλωτές θα… ματώνουν.

Η αποτυχία των περισσότερων συνεταιριστικών φορέων, όπως δομήθηκαν στο παρελθόν, αποτελεί τον κυρίαρχο παράγοντα αποτροπής των παραγωγών από λύσεις αυτοδιαχείρισης του προϊόντος τους, από λύσεις ομαδικές για όλους, από ποιοτική διαχείριση του προϊόντος τους κι από την καθετοποίηση της παραγωγής τους, που θα τους απέφερε και τα μέγιστα δυνατά οφέλη. Ο αγροτικός κόσμος –σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες- έμεινε στάσιμος περιμένοντας επιδοτήσεις, αδιαφορώντας για την ποιότητα του προϊόντος του και αποφεύγοντας να κοιτάξει πέρα από τα πρόσκαιρα οφέλη ψηφοθηρικών πολιτικών. Σήμερα, ψάχνει για λύσεις. Οι πατατοπαραγωγοί πρέπει έστω και τώρα να οργανωθούν σε συνεταιρισμό ή συνεταιρισμούς, να διαχειριστούν το προϊόν τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με αυστηρούς κανόνες στη διαδικασία παραγωγής, με υιοθέτηση επιτυχημένων αγροτικών μοντέλων που επενδύουν στη συνεταιριστική λογική. Πρέπει τελικά να βρουν τον τρόπο να φέρουν οι ίδιοι, χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων, την πατάτα στον καταναλωτή σε όλη τη χώρα, σεβόμενοι την υγεία του, την τσέπη του και το δικό τους κόπο.

Το απλό αυτό παράδειγμα, στο πλαίσιο των συμβατικών μορφών επιχειρηματικότητας και οικονομίας, που ακολούθησαν πολλές άλλες ομάδες παραγωγών ακόμη και στον δήθεν υπανάπτυκτο ευρωπαϊκό Νότο με εκπληκτικά αποτελέσματα, καταδεικνύει τη στρεβλότητα με την οποία αντιμετώπισαν οι ίδιοι οι παραγωγοί το προϊόν τους, τον κόπο τους, την περιουσία τους και τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνονται, τους καταναλωτές. Υγιείς και απαλλαγμένοι από κόμματα συνεταιρισμοί, αυτοδιαχειριζόμενοι, θα έπρεπε ήδη να λειτουργούν…


Ο στόχος

Όμως πέρα από τις συμβατικές μορφές αντιμετώπισης της κρίσης και τις μορφές επιχειρηματικής ανάπτυξης, υπάρχει και η πρακτική των δικτύων ανταλλαγής. Υπάρχει η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, που πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα. Όχι στην ουτοπία, αλλά στο στόχο, που δεν είναι παρά ένα καλύτερο μέλλον για τους ανθρώπους, ένα καλύτερο μέλλον για τον ίδιο τον πλανήτη.

Ένα τοπικό παράδειγμα, στη Θεσσαλονίκη, είναι οι «Ομοτράπεζοι». Που μας καλούν με απλό και κατανοητό τρόπο να συμμετάσχουμε στην προσπάθεια αυτή να μη μας στερήσουν το δικαίωμα στη ζωή: «Ζούμε στη Θεσσαλονίκη και παραγγέλνουμε ως χαλαρή ομάδα κηπευτικά, αλεύρι, ψωμί (και σιγά-σιγά κι άλλα πράματα) απευθείας από κοντινούς παραγωγούς που καλλιεργούν ήπια τη γη. Έτσι, εμπιστευόμαστε αυτά που τρώμε, τους βοηθάμε να μείνουν στον τόπο τους και να κάνουν αυτό που αγαπούν, αποκεντρώνουμε, συνδεόμαστε, αλληλο-φροντιζόμαστε. Και ελευθερωνόμαστε από το μεσάζοντα».

Περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν: «Σχεδόν κάθε βδομάδα, συντονίζουμε μια νέα παραγγελία. Τα παραλαμβάνουμε απευθείας απ’ τον παραγωγό. Και τα μοιράζουμε χέρι-χέρι. Τόσο απλά». Αναφέρουν μάλιστα την προσπάθεια του πρωτοπόρου (από το 2004) «Σπόρου».

Εξηγούν γιατί μπαίνουν στον… κόπο να ασχοληθούν: «Γιατί δεν είναι κόπος. Γιατί μας πνίγει η παθητικότητα. Γιατί μας τσατίζει η έλλειψη γνώσης (και η παραπλάνηση) για το τι τρώμε, τι ταΐζουμε τα μικρά, τι βάζουμε στο πιάτο του ανήμπορου συγγενούς. Γιατί μας στενεύει στο γιακά η απρόσωπη σχέση στο σούπερ μάρκετ. Γιατί δεν είναι κόπος. Πάνω απ’ όλα… γιατί, αλλάζοντας το σύστημα διατροφής, ρίχνουμε τις δικές μας ρίζες στο χώμα. Οι παππούδες μας πρόλαβαν να θερίσουν με τα χέρια τους. Οι πατεράδες μας βοσκούσαν πρόβατα και είχαν μπαχτσέδες. Ακόμα και τώρα, εβδομηντάρηδες, βάζουν ντοματιές όπου βρουν δυο μέτρα χώρο. Οι μανάδες μας πρόλαβαν να βγάλουν την πέτσα απ’ το γάλα. Εμείς οι ίδιοι προλάβαμε να παίξουμε με τα χώματα και τα σκουλήκια, πριν μας σφίξουν τα τσιμέντα. Νιώθουμε την ανάγκη να προλάβουν και οι επόμενες γενιές, παιδιά δικά μας ή των άλλων. Θέλουμε να διακόψουμε την πορεία προς μία ολοένα πιο παθητική, αλλοτριωμένη ζωή στην πόλη».

Οι «Ομοτράπεζοι» σημειώνουν ότι κάνουν κάτι χειροπιαστό κι ανθρώπινο: «Βρισκόμαστε στη φάση της αρχικής δημιουργίας, μαθαίνουμε από λάθη και θέλουμε ενεργούς συμμετόχους. Δύο πράγματα κρατήστε:

1) Παίρνουμε μόνο προϊόντα στην εποχή τους.

2) Θα χρειαστεί να συμμετάσχετε στη διανομή. Μου τα φέρνεις σήμερα εσύ, θα σου τα φέρω αύριο εγώ».

Τους «Ομοτράπεζους» θα τους βρείτε: omotrapezoi.blogspot.com. Δεν είναι οι μόνοι.

Μια ενδεικτική λίστα όσων δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο στόχο μπορεί να ανοίξει σε όλους μας τα μάτια… Αρκεί να ενδιαφερθούμε και να τους αναζητήσουμε. Δεν είναι μακριά μας, αλλά δίπλα μας.


ecology-salonika.org.

Η αβαθής γεωθερμία αποτελεί τη καινούργια πρωτοποριακή μέθοδο θέρμανσης και ψύξης των σπιτιών!


Η γεωθερμία είναι μία από τις σημαντικότερες μορφές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και συγκαταλέγεται ως θερμική ενέργεια με μορφή πολύ ζεστών νερών και ατμών που βρίσκεται λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Γής. Δηλαδή με άλλα λόγια η αβαθής γεωθερμία είναι η εκμετάλλευση της σταθερής θερμοκρασίας των υλικών του εδάφους σε μικρά βάθη. Αυτοί οι ατμοί και τα νερά έχουν παγιδευτεί μέσα σε πετρώματα και κλειστές περιοχές κάτω από την επιφάνεια της γης και προέκυψαν μέσω γεωλογικών δραστηριοτήτων. Κατόπιν συλλέγονται με γεωτρήσεις και γίνεται εκμετάλλευσή τους για θέρμανση ή για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Βέβαια η διαδικασία αυτή είναι πολυέξοδη και για αυτό το λόγο γίνεται από μεγάλες επιχειρήσεις μόνο διότι ιδιωτικά λόγω των μεγάλων εξόδων και του νομικού πλαισίου δε μπορεί να εφαρμοστεί. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί πλεονέκτημα αν υπάρχουν υπόγεια νερά, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν την αιτία της σταθερής θερμοκρασίας. Αυτό που πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, είναι να καταφέρει με κάποια διαδικασία να εκμεταλλευθεί αυτή τη θερμική ενέργεια, που βρίσκεται αποθηκευμένη κάτω από τις αυλές και τους κήπους, χωρίς καθόλου έξοδα.

Η κατανάλωση της θέρμανσης και της ψύξης γίνεται με χρήση ζεστού ή κρύου νερού που περνά μέσα από τα σώματα και κλιματίζει το χώρο με τη βοήθεια αέρα ή με την ενδοδαπέδια θέρμανση.
Όσον αφορά τα έξοδα εγκατάστασης και λειτουργίας, μπορούν να υπολογιστούν παίρνοντας ως δείγμα ένα σπίτι χώρου 90 τ.μ. περίπου όπου ζούνε 4 άτομα. Κατά μέσο όρο, οι ανάγκες θέρμανσής τους είναι άνω των 6kW συμπεριλαμβανομένου και του παραγόμενου θερμού νερού χρήσης. Είναι απαραίτητη μία αντλία θερμότητας ισχύος 8kW για να καλύπτεται στα σίγουρα η παραγόμενη ποσότητα και το κόστος σε αυτή τη περίπτωση θα είναι περίπου 5500 ευρώ. Ο γεωεναλλάκτης που είναι απαραίτητος για την εγκατάσταση, θα έχει μήκος 550 μέτρα περίπου. Τα σκαπτικά και το κόστος του σωλήνα υπολογίζονται στα 900 ευρώ, ίσως και λίγο παραπάνω. Το σύστημα διανομής, οι κυκλοφορητές και όλες οι σχετικές διατάξεις έχουν συνολικό κόστος περίπου άλλα 6.000 ευρώ. Το συνολικό κόστος, δηλαδή, φτάνει τα 12500 ευρώ. Κατά μέσο όρο για ένα κοινό σύστημα πετρελαίου το συνολικό κόστος είναι γύρω στα 7500 ευρώ, όμως από αυτό το σημείο αρχίζει η μεγάλη διαφορά διότι για την περίπτωση του πετρελαίου ξοδεύονται γύρω στα 2000 με 3000 λίτρα κάθε έτος και γιατί η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης έφτασε πλέον τα 0,90 λεπτά το λίτρο.

Η αβαθής γεωθερμία αποτελεί τη καινούργια πρωτοποριακή μέθοδο θέρμανσης και ψύξης των σπιτιών!

Ως αποτέλεσμα το συνολικό κόστος κάθε χρόνο από το πετρέλαιο είναι άνω των 2000 ευρώ με έξοδα συντήρησης πάνω από 100 ευρώ το έτος. Όμως το σύστημα της αντλίας θερμότητας λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα. Μία τυπική αντλία θερμότητας παρουσιάζει βαθμό επίδοσης περίπου 3, δηλαδή τα 7/10 της παραγόμενης ισχύος προέρχεται από τη γη και τα 3/10 από το ηλεκτρικό ρεύμα. Έτσι, στο σπίτι η ισχύς κυμαίνεται περίπου στους 2,5kW. Με παρόμοιες ώρες λειτουργίας όπως με το πετρέλαιο και με τιμή ρεύματος στα 0,12 ευρώ, τα συνολικά έξοδα υπολογίζονται περίπου στα 600 ευρώ, δηλαδή 1500 ευρώ λιγότερα το χρόνο σε σύγκριση με το πετρέλαιο! Έτσι αυτή η αρχική διαφορά στο κόστος καλύπτεται μέσα σε περίπου 3 χρόνια και μετέπειτα αρχίζει η αποταμίευση. Ακόμη το κόστος συντήρησης για την αντλία θερμότητας είναι σχεδόν μηδαμινό, και τα έξοδα για το ηλεκτρικό ρεύμα είναι απειροελάχιστα εφόσον γίνει συνδυασμός του συστήματος αυτού με ένα σύστημα φωτοβολταϊκών. Το σημαντικότερο είναι ότι η γεωθερμία κάνει αυτόνομους τους καταναλωτές της για το λόγο του ότι δεν υπάρχει εξάρτηση από τη διαρκώς ανοδική τιμή του πετρελαίου, και επειδή οι γεωθερμικές πηγές έχουν απεριόριστες ποσότητες ενέργειας, υπάρχει διαχρονική επάρκεια και καμία ανησυχία για πιθανή εξάντληση των πηγών στο μέλλον. Επίσης, είναι οικολογικές πηγές ενέργειας, αφού δε μολύνουν το περιβάλλον και χρειάζεται να λαμβάνεται μονάχα μία μικρή ποσότητα ρύπων για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα η μεγαλύτερη ποσότητα των ρύπων να εξοικονομείται.


ecotimes